فعالیت رو به افزایش بازاریابی شبکهای به عنوان پدیدهای نو، ضرورت ساماندهی، نظارت و قانونمند کردن آنها را ایجاب کرده است. بر اساس دستورالعمل نحوه صدور مجوز و نظارت بر فعالیت ” شرکت های بازاریابی شبکه ای” که از سوی معاونت توسعه بازرگانی داخلی وزارت بازرگانی تصویب و ابلاغ شده است، هر گونه فعالیت بازاریابی شبکه ای باید در قالب شرکت و با مجوز وزارت بازرگانی صورت گیرد و از فعالیت شرکت ها و صنوف فاقد مجوز جلوگیری به عمل خواهد آمد. در این مقاله انواع بازاریابی و مراحل ثبت شرکت بازاریابی را مطالعه می کنیم.
انواع بازاریابی
بازاریابی به دو گروه تقسیم می شود :
- بازاریابی شبکه ای
- بازاریابی غیر شبکه
بازاریابی کاری است که به موجب آن افراد تولید کننده کالا و محصولات خود را به مشتریان میفروشند. در واقع بازاریابها مشتریان را جذب و کالا را معرفی می نمایند.
بازاریابی شبکه ای
نظارت بر شرکت های بازاریابی شبکه ای بر اساس دستورالعملی مخصوص آن انجام میگیرد. از این طریق افرادی که خارج از دستورات آن دستورالعمل عمل نمایند مورد مجازات و برخورد قانونی واقع خواهند شد. این شرکت ها باید مجوز مربوطه را از وزارت بازرگانی دریافت نمایند. تمام اقدامات آن ها باید در چارچوب قوانین و دستورالعمل مربوط به شرکت های بازاریابی باشد.
بازاریابی شبکه ای عبارت است از ارائه خدمات واسطه گری به صورت شبکهای، به نحوی که خریداران کالا به بازاریابی و جذب خریداران جدید اقدام کنند؛ آنها درصدی از قیمت فروش کالا به وسیله بازاریابان زیرمجموعه شبکه متصل به خود را از صاحب کالا به عنوان پاداش یا پورسانت خدمات بازاریابی دریافت می کند. بازاریاب واسطه ای است که کالا را به خریدار می فروشد. خریدار خود بازاریابی می شود تا کالا را بفروشد. این بازاریاب ها به صورت شبکه ای و مجموعه خریدار های جدید را جذب و آنها را تبدیل به بازاریاب می کنند. سود حاصل از این فعالیت و جذب خریدار و بازاریاب را دریافت می نمایند. این شرکت های بازاریابی تولید کننده نیستند بلکه نمایندهای از تولید کننده برای فروش محصول می باشد. مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره شرکت های بازاریابی شبکه ای باید دارای حداقل مدرک لیسانس باشد. آنها برای اخذ مجوز از مرکز امور اصناف و بازرگانان وزارت بازرگانی جمهوری اسلامی ایران باید درخواست کتبی نمایند. به انضمام درخواست کتبی باید مدارک لازم را به کمیته مربوطه ارائه بدهند تا بررسی های لازم انجام گیرد. مرکز امور اصناف و بازرگانان این شرکتها را مورد بررسی و رتبهبندی قرار میدهد و نتایج آن را منتشر می نماید.
بازاریابی غیر شبکه ای
این نوع از فعالیت به دو صورت امکان پذیر است. بخشی از فعالیت کلی شرکت باشد، مانند شرکت تولید مواد غذایی که فعالیت بازاریابی را در موضوع شرکت قرار بدهد. تنها فعالیت شرکت مربوط به بازاریابی غیر هرمی و غیر شبکه ای و تامین نیروی لازم برای سایر شرکت ها باشد. به هر حال همه شرکتها و تولید کنندگان و ارائه دهندگان خدمات برای فروش محصولات خود نیازمند بازاریابی می باشد. بازاریابی غیر هرمی و غیر شبکه ای که نیازمند مجوز نیست و یک حق طبیعی برای تمام فعالان اقتصادی جهت ارائه محصولات خود به مشتریان می باشد.
مدارک ثبت شرکت بازاریابی
متقاضیان تاسیس شرکت بازاریابی شبکه ای باید ضمن ارائه ی مدارک هویتی اعضای شرکت و اصل و فتوکپی برابر اصل آگهی تاسیس اساسنامه و روزنامه رسمی ثبت شرکت و آخرین تغییرات در هیات مدیره ی آن، تقاضای خود را همراه با مدارک و اطلاعات ذیل به دبیرخانه تحویل دهد.
- تکمیل فرم شماره 1 حاوی اطلاعات مرتبط با اعضای متقاضی تاسیس شرکت بازاریابی شبکه ای و نحوه فعالیت آن
- تکمیل فرم شماره 2 حاوی اطلاعات مربوط به طرح پرداخت حق الزحمه بازاریابان
- تکمیل فرم شماره 3 حاوی اطلاعات مربوط به امور مالی تاسیس بازاریابی شبکه ای
- تکمیل فرم شماره ی 4 حاوی اطلاعات پیوست اعم از کاتالوگ ها، سایر اوراق و اسناد مد نظر متقاضی بازاریابی شبکه ای
- ارائه مجوزهای لازم در خصوص کالاهای مد نظر در طرح بازاریابی شبکه ای از مراجع ذیربط(در صورت لزوم)
- در رابطه با شرکت های خارجی، ارائه ی فتوکپی برابر با اصل مدارک ثبت نمایندگی با شعبه شرکت های خارجی در ایران همراه ترجمه مدارک ثبت و اساسنامه شرکت اصلی در کشور مبدا
- بیان شفاف و دقیق شرایط و ابزار بازاریابی، فروش، توزیع، عودت، تبلیغ، آموزش، اطلاع رسانی، همه پرداخت ها و دریافت ها، شرایط قرارداد بازاریابان و اخذ و رسیدگی شکایات؛
- بیان فرآیند بازاریابی و طرح تجاری به صورت شفاف، مستند، قابل ارزیابی و نظارت و دارای توجیه اقتصادی
- گواهی عدم سوء پیشینه مدیر عامل و رئیس هیات مدیره و سایر اعضای دارای حق امضا در هیات مدیره شرکت
مراحل صدور مجوز فعالیت
- متقاضیان تاسیس و دریافت مجوز فعالیت بازاریابی شبکه ای درخواست کتبی خود را همراه مدارک مندرج در ماده ی 2 این دستورالعمل به مرکز امور اصناف و بازرگانان ارائه می کنند.
- مدارک ارائه شده توسط متقاضیان به منظور رسیدگی به کمیته نظارت تحویل داده می شود.
- کمیته نظارت اقدام به رسیدگی به مدارک واصله از مرکز امور اصناف و بازرگانان می کند و در صورت تایید صلاحیت، مراتب را برای صدور موافقت مقدماتی به مرکز امور اصناف و بازرگانان اعلام می کند.
- مرکز امور اصناف و بازرگانان پس از اخذ تاییدیه صلاحیت از کمیته نظارت به صدور موافقت مقدماتی برای متقاضیان اقدام می کند.
- کمیته نظارت پس از بررسی و احراز شرایط و ضوابط لازم مندرج در ماده 2 توسط متقاضی، به ارائه تاییدیه برای صدور مجوز فعالیت بازاریابی شبکه ای به مرکز امور اصناف و بازرگانان اقدام می کند.
- تمامی شرکت های دارای مجوز فعالیت از مرکز امور اصناف و بازرگانان مجاز به فعالیت در چارچوب اساسنامه و طرح تجاری مصوب کمیته نظارت خواهند بود و اجازه تاسیس دفتر، تبلیغات و برگزاری سمینارهای تبلیغی با رعایت سایر قوانین و مقررات کشور را خواهند داشت.
- مرکز امور اصناف و بازرگانان می تواند شرکت های دارای مجوز را بر اساس معیارهایی که توسط کمیته نظارت تصویب می شود و به اجرا گذاشته خواهد شد، رتبه بندی کند و نتایج آن را به اطلاع مردم برساند.
- متقاضیان تاسیس شرکت بازاریابی شبکه ای باید تقاضای خود را همراه با مدارک و اطلاعات به دبیرخانه تحویل دهد.
شرایط ادامه فعالیت شرکت
شرکت موظف است حداکثر ظرف 10 روز پس از درخواست مشتریان، وجه یا کالای مورد تعهد را تامین کند و حق ندارد مشتریان یا بازاریابان را مجبور کند پاداش مورد تعهد را از کالایی خاص انتخاب کنند مگر آنکه این موضوع قبلاَ در طرح تجاری شرکت به صراحت قید شده باشد. کمیته نظارت می تواند پس از دریافت اولین شکایت در مورد پرداخت نشدن پاداش و یا عدم تحویل کالای مشتری یا بازاریاب به بررسی موضوع اقدام و در صورت تایید آن، اخطاریه ای پنج روزه را از طریق مرکز امور اصناف و بازرگانان برای شرکت مورد نظر صادر کند. در صورت بی توجهی شرکت به اخطاریه صادره،مرکز امور اصناف و بازرگانان می تواند به توقف فعالیت آن اقدام کند.
تبصره: در صورتی که مشتریان یا بازاریابان داوطلبانه به دریافت وجوه یا کالای مورد تعهد شرکت در موعد مقرر اقدام نکنند، هیچ گونه سود یا خسارتی علاوه بر تعهد شرکت به آنان پرداخت نخواهد شد.
نکته:
- مدیر عامل و اعضای هیات مدیره شرکت باید حداقل دارای مدرک لیسانس یا معادل آن باشند.(ماده 2)
- حداقل سرمایه برای ثبت شرکت های بازاریابی شبکه ای 400.000.000 ریال است.
چنانچه قصد دارید شرکت خود را به ثبت برسانید، در اسرع وقت با همکاران ما در موسسه ثبت مفید تماس حاصل فرمایید و از خدمات بی نظیر ما بهره مند شوید. ما در کوتاه ترین زمان شما را در رسیدن به اهدافتان یاری می کنیم.
همراه مفید ثبت باشید.