از میان شرکت های هفت گانه تجاری، شرکت های سهامی خاص و با مسئولیت محدود از رایج ترین و متداول ترین انواع شرکت ها به حساب می آیند و در مقابل، شرکت های مختلط غیر سهامی – مختلط سهامی چندان در عرصه تجارت و بازرگانی و امور انتفاعی، نمود نداشته و حذف و ابطال آن ها از زمره شرکت های بازرگانی هیچگونه خلاء یا مشکلی در این خصوص ایجاد نخواهد کرد. در این مقاله با توجه به ویژگی هر یک از شرکت ها، می توانید نتیجه بگیرید کدام یک بهتر است.
انواع شرکت های تجاری
- شرکت سهامی عام
شرکت سهامی عام شرکتی است که موسسین آن ها قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تامین می کنند. این شرکت ها برای جلب سرمایه های مهم ایجاد می شود و لازم است تعداد قابل ملاحظه ای شریک گرد هم جمع شوند. چنانچه قصد ورود به بورس و عرضه سهام شرکت به عموم مردم را دارید شرکت سهامی عام گزینه ی مناسبی برای شما خواهد بود.
- شرکت تعاونی
شرکت های تعاونی برای تامین منافع مادی و بهبود وضع اجتماعی اعضا و براساس توحید مساعی و همکاری آن ها تشکیل می شود، در تعریف شرکت تعاونی می توان چنین گفت : شرکت تعاونی شرکتی است که برای فعالیت در امور مربوط به تولید و توزیع، در جهت اهداف مصرح در قانون بخش تعاونی و به منظور بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی اعضا از طریق همکاری و تشریک مساعی آن ها با رعایت قانون مذکور تشکیل می شود. لذا چنانچه قصد دارید فعالیت تعاونی زیر نظر وزارت تعاون داشته باشید این نوع از شرکت برای شما مناسب است.
- شرکت تضامنی
وفق ماده 116 قانون تجارت، شرکت تضامنی شرکتی است که در تحت اسم مخصوصی برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر، با مسئولیت تضامنی تشکیل می شود و اگر دارایی شرکت برای تادیه تمام قروض شرکت کافی نباشد، هر یک از شرکا مسئول پرداخت تمام قروض است. شرکت تضامنی کاملترین نوع شرکت اشخاص است.
- شرکت سهامی خاص
این شرکت از حداقل سه شریک تشکیل می شود و ویژگی با ارزش این است که صاحبان سرمایه، که به سهامدار تعبیر می شوند، دارای اوراق سهم هستند.در این نوع شرکت، سرمایه به سهام مساوی تقسیم شده و هر شریک مالک تعدادی از این سهام است. فرض کنیم سرمایه شرکتی که از سه سهامدار تشکیل شده بالغ بر 900 هزار ریال باشد و هر یک از آنها یک سوم این مبلغ را به شرکت آورده باشند و سرمایه شرکت نیز به 900 سهام 10000 ریالی تقسیم شده باشد. در چنین صورتی، هر یک از شرکا مالک 300 سهم است و می تواند تعدادی از آن ها را به کسانی که می خواهد منتقل کند. علی الاصول، این انتقال آزاد است و این امر، از دیگر خصایص عمده شرکت سهامی خاص به شمار می رود. شرکت سهامی خاص دو ویژگی دیگر نیز دارد. اول اینکه در آن، مسئولیت سهامداران محدود به مقدار سهام آنهاست، چیزی که در مورد شرکت با مسئولیت محدود نیز صادق است، دوم اینکه موسسات شرکت، یعنی شرکای اولیه آن، نمی توانند با پذیره نویسی، یعنی با مراجعه به عموم مردم، سرمایه شرکت را تامین کنند و آورندگان سرمایه فقط خود موسسان هستند. در شرکت سهامی خاص، حداقل سرمایه 1/000/000 ریال و حداقل هیئت مدیره یا مدیران 3 نفر است.
- شرکت با مسئولیت محدود
شرکت با مسئولیت محدود، از رایج ترین شرکت های بازرگانی در کشور ما می باشد و عمدتاَ بین اعضای یک خانواده یا افراد فامیل و یا دوستان و آشنایان تشکیل گردد. این شرکت از حداقل دو شریک تشکیل می شود، ولی در آن، بر خلاف شرکت های تضامنی و نسبی، مسئولیت شرکا در قبال طلبکاران شرکت محدود به آورده آن ها در شرکت است. در مثال مذکور، اگر دارایی شرکت با مسئولیت محدود 900 هزار ریال باشد و برای پرداخت طلب طلبکاران کافی نباشد؛ طلبکاران بابت باقی مانده طلب خود یعنی 300 هزار ریال دیگر، نسبت به دارایی شخصی شرکا حقی نخواهند داشت. وجوه مشترک این شرکت با شرکت های تضامنی و نسبی این است که اولاَ سرمایه شرکت به صورت سهام نیست، بلکه هر شریکی درصدی از سرمایه را مالک است که از آن به سهم الشرکه تعبیر می شود، ثانیاَ سهم الشرکه را نمی توان بدون رضایت سایر شرکا به دیگران منتقل کرد. در شرکت با مسئولیت محدود، حداقل سرمایه محدودیت ندارد؛ حداقل هیئت مدیره یا مدیران یک نفر یا بیشتر است.
تفاوت شرکت سهامی خاص و شرکت با مسئولیت محدود
- در شرکت با مسئولیت محدود حداقل شرکا 2 نفر است در حالیکه در شرکت سهامی خاص حداقل 3 نفر سهامدار نیاز می باشد.
- سرمایه اولیه در شرکت با مسئولیت محدود تنها در اساسنامه قید می گردد و نیازی به افتتاح حساب و واریز وجه نمی باشد. در صورتی که در شرکت سهامی خاص، سهامداران مکلفند که حداقل 35 % از سرمایه اولیه را به حسابی به نام شرکت تودیع دهند و گواهی مربوطه به هنگام تشکیل شرکت ارائه گردد و 65 % باقیمانده سرمایه در تعهد سهامداران بماند.
- انتخاب بازرس اصلی و علی البدل در شرکت سهامی خاص اجباری ولی در شرکت با مسئولیت محدود اختیاری است.
- مدت مدیریت مدیران در شرکت با مسئولیت محدود محدودیتی ندارد و اعضای شرکت می توانند مدت محدود یا نامحدود برای مدیران در نظر بگیرند اما در شرکت های سهامی خاص مدیران حداکثر به مدت دو سال انتخاب می شوند.
- اعضای هیات مدیره در شرکت با مسئولیت محدود ملزم به انتخاب روزنامه کثیرالانتشار نیستند اما انتخاب روزنامه کثیرالانتشار جهت درج آگهی دعوت شرکت در سهامی خاص الزامی است.
- مدیران شرکت با مسئولیت محدود را می توان از بین شرکاء یا خارج از آن ها انتخاب نمود اما در شرکت سهامی خاص مدیران باید حتماَ از میان سهامداران شرکت انتخاب شوند و یا بعد از انتخاب تعداد و سهام وثیقه ای که در اساسنامه معین شده است را تهیه و به صندوق شرکت تسلیم نمایند.
- تشکیل مجامع عمومی در شرکت با مسئولیت محدود شرایط مشکل تری دارد، اما برای تشکیل مجامع عمومی شرکت های سهامی خاص شرایط آسان تری در نظر گرفته شده است.
- واگذاری سهام در شرکت های با مسئولیت محدود با توافق سه چهارم شرکا و پس از ثبت در دفتر خانه اسناد رسمی انجام می شود اما این امر در شرکت های سهامی به شکل نقل و انتقال عادی سهام انجام می گیرد.
- حق رای در شرکت سهامی خاص به تعداد سهام و در شرکت با مسئولیت محدود به نسبت سرمایه خواهد بود.
- سرمایه در شرکت با مسئولیت محدود به سهام یا قطعات سهام تقسیم نمی شود و شرکا فقط تا میزان سرمایه خود در شرکت مسئول قروض و تعهدات می باشد.
- نقل و انتقال سهم الشرکه در شرکت های با مسئولیت محدود از طریق تنها تشکیل مجمع قابل انجام می باشد ولی در شرکت سهامی خاص برای نقل و انتقال سهام ابتدا واگذار کنندگان سهام و گیرندگان سهام به اداره دارایی مربوط به حوزه مالیاتی مربوط به شرکت مراجعه می کنند و پس از اخذ گواهی 4%مالیات نقل و انتقال سهام از طریق تشکیل مجتمع به همراه گواهی نقل و انتقال اخذ شده از دارایی کار خود را به انجام می رسانند.
- در صورتی که بخشی از شرکت را آورده های غیر نقدی تشکیل دهد تقویم این آورده ها در شرکت با مسئولیت محدود توسط شرکا صورت خواهد گرفت و مسئولیت صحت برآورد به عهده شرکا خواهد بود اما در شرکت های سهامی خاص تقویم آورده های غیر نقدی توسط کارشناس رسمی دادگستری انجام خواهد گرفت.
- تقویم سهم الشرکه غیر نقدی در شرکت با مسئولیت محدود توسط شرکا صورت می گیرد. شرکاء در این خصوص دارای مسئولیت می باشند. تقویم آورده غیر نقدی در شرکت سهامی خاص با کارشناسان رسمی دادگستری خواهد بود.
در نهایت نتیجه می گیریم که اگر فعالیت هنری، حقوقی، فرهنگی، آموزشی و به طور کلی فعالیت غیر تجاری دارید، بهترین انتخاب برای شما ثبت موسسه غیر تجاری است.
اگر فعالیت تعاونی (تولید یا مصرف یا اعتبار) زیر نظر وزارت تعاون دارید، بهتر است شرکت تعاونی ثبت کنید. در شرکتهای تعاونی سهام شرکا یکسان و تعداد شرکا معمولا زیاد است.
به شرکتهایی که بیش از نیمی از سهام آنها و در نتیجه کنترل شرکت متعلق به عموم مردم باشد سهامی عام می گویند. مانند کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، بنابراین اگر قصد ورود به بورس و عرضه سهام شرکت به عموم مردم را دارید، شرکت سهامی عام بهترین انتخاب شماست.
اگر نام یا نام خانوادگی شما در برندتان آمده و حتما تمایل دارید اسم خودتان در نام شرکت قید شود، شرکت تضامنی ثبت کنید. در این نوع شرکت هر یک از شرکا مسئولیت تضامنی در برابر شرکت دارد( به نوعی ضامن اقدامات شرکت است).
در غیر از این موارد معمولا شرکت مسئولیت محدود و یا سهامی خاص را به ثبت برسانید. این دو نوع شرکت از سایر انواع شرکت رایج تر بوده و مالکیت و سهام آنها به افراد خاص تعلق دارد.
همراه مفید ثبت باشید.